BCR-ABL1 p190 kwantitatief

Staaltype:

Voorkeur voor beenmerg EDTA; bloed EDTA indien klinisch relevant

Eenheid:

% BCR-ABL1/ABL1

Volume:

Beenmerg (min. 1 mL), 4 mL bloed (min. 3 mL, minder wordt niet aanvaard)

Uitvoering:

1x per week

Antwoordtijd:

10 dagen

Afnamecondities:

Vers afgenomen met vermelding afnametijdstip op aanvraagformulier (datum en uur)

Verzending:

Binnen 24h na afname (stalen op vrijdag moeten het lab voor 14u bereiken)

Techniek:

RT-qPCR

Techinfo:

Na positief BCR-ABL1 type p190/m-bcr resultaat met de HemaVision translocatie screening (zie `leukemie translocatie screening`) wordt het fusiegentranscript bevestigd met een RT-qPCR. Deze ‘two step real-time PCR’ of RT-qPCR met behulp van een reverse transcriptase (RT) stap en een real-time PCR-reactie is gebaseerd op het gestandardiseerd EAC (Europe Against Cancer) protocol (Gabert et al, Leukemia 2003). 

Deze RT-qPCR test wordt voornamelijk gebruikt om de patiënten op te volgen voor minimale residuele ziekterest detectie of MRD en laat kwantitatieve analyse toe. Om niet-patiëntgebonden variatie op de resultaten van opeenvolgende metingen en staalnames te corrigeren, wordt de expressie van het fusietranscript steeds genormaliseerd ten opzichte van een referentiegen. Vervolgens wordt het resultaat gerapporteerd als een relatieve waarde t.o.v. de waarde bij diagnose (uitgedrukt als percentage). Dit laat een (klinisch) duidelijke monitoring in de tijd toe waarbij een log-reductie of log-toename makkelijk kan worden geïnterpreteerd.

Voor BCR-ABL1 p190 werd theoretisch een detectielimiet van 2 kopijen BCR-ABL1 aangetoond. De gevoeligheid die behaald kan worden in het patiëntenstaal is echter afhankelijk van de kwaliteit en kwantiteit van het RNA en de efficiëntie van de reverse transcriptase stap. Dit kan sterk verschillen tussen verschillende staalnames van verschillende of éénzelfde patiënt en wordt beoordeeld op basis van het aantal kopijen huishoudgen ABL1. Daarom wordt bij een negatief resultaat, of een laag positief maar niet te kwantificeren resultaat, deze staalspecifieke detectielimiet gerapporteerd. Wanneer een gevoeligheid van 4000 kopijen huishoudgen ABL1 niet meer gehaald wordt, wordt het resultaat niet meer geïnterpreteerd.

Klinische info:

Het fusietranscript BCR-ABL1 type p190/m-bcr, het moleculair equivalent van translocatie t(9;22)(q34;q11.2) wordt zowel bij acute lymfatische leukemie (ALL) als zeldzaam bij acute myeloïde leukemie (AML), een gemengd fenotype leukemie (`mixed phenotype acute leukemia of MPAL) en chronische myeloïde leukemie (CML) teruggevonden. BCR-ABL1 geassocieerde ALL of Phi+ ALL wordt frequent gevonden bij volwassenen met een ALL (~25%) en slechts zeldzaam bij kinderen (2-4%). Zowel bij kinderen als volwassen is een Phi+ ALL (of AML of MPAL) geassocieerd met een heel slechte prognose.

Opmerkingen:

Belang pre-analytische fase: 
De stabiliteit is namelijk beperkt (bepaling op RNA) zodat de verwerking van het monster (isolatie witte bloedcellen) zeker binnen de 48h na afname moet uitgevoerd worden! Daarom moet het staal zo snel mogelijk naar het labo Moleculaire Diagnostiek (MolHem) (2P8) verstuurd worden, namelijk binnen de 24h na afname! Stalen moeten tot begin verwerking in het lab of voor verzending naar het lab bewaard worden in de koelkast 

Terugbetaling:
Deze test is 4x/jaar terugbetaald per follow-up jaar onder art33ter. 
Follow-up BCR-ABL1 bij CML en ALL: RIZIV nr 594075-594086, B3000 1x per kwartaal, per kwartaal andere pseudocode. 
Op die manier kan de BCR-ABL1 p190 qPCR monitoring slechts om de 3 maanden uitgevoerd worden en genieten beenmergstalen de voorkeur (betere gevoeligheid). De verantwoordelijk klinisch bioloog controleert daarom alle aanvragen en beslist of de test al of niet wordt uitgevoerd. Enkel in overleg en bij specifieke klinische indicaties kan dit aantal overschreden worden. 

Externe kwaliteits evaluatie:

UK NEQAS (United Kingdom National External Quality Assessment Service)

Accreditatie:

Ja (Accreditatie volgens BELAC-certificaat 087-MED)

Validatiedossier:

Ja

Gerelateerd:

Verantwoordelijke:

Apr. biol. B. Denys

Laatste manuele bijwerking: BADE op 27/09/2022