Bacteriële kweek urine

"Urineweginfectie" is een algemene term die gebruikt wordt voor microbiële kolonisatie van de urine en infectie van de structuren van de urinewegen. Normale urinewegen bevatten geen (of slechts zeer tijdelijk en kleine aantallen) bacteriën. Urine wordt doorgaans echter verzameld via een gecontamineerde site (urethra, vulva, preputium). Vandaar is de zorg bij afname van groot belang.

Indicaties voor een urinekweek
> Vermoeden van urineweginfectie
> Screening vóór urologische ingreep
> Screening bij zwangeren


Vermeld of de patiënt al/niet symptomatisch is.

Vermeld de afnametechniek:
> Midstream: man: preputium terugschuiven; vrouw: labia spreiden; eerste portie NIET opvangen (spoeleffect)
> (Blaaspunctie)
> Katheter: slang ontsmetten; afklemmen; punctie urine uit slang (NIET uit de zak!). Vermijd eenmalige katheterisatie gezien infectierisico.
> Via suprapubische sonde: zie hoger
> Via eenmalige katheterisatie
> Gewone urine (vermijden!): niet-midstream
> Opvangzakje pediatrie (vermijden!): negatieve kweek: betrouwbaar; positieve kweek: indicatie om goed staal (niet uit zakje) af te nemen
> 3-glazen proef: 3 stalen (eerste portie, midstream en laatste portie) voor het opsporen van prostatitis. Grootste aantallen worden desgevallend verwacht in 3e portie.
> Eerste portie urine (“first-void urine”) voor detectie van Chlamydia trachomatis en/of gonokokken: eerste portie urine waarbij patiënt 1 uur vóór afname niet geplast heeft. 


De voorkeurstechniek voor de diagnose van N. gonorrhoea (aangifteplichtig) is PCR (zie labgids NGDNA). Deze analyse wordt uitgevoerd op vaginale, cervicale, urethrale, anale en keelwissers (oranje Abbott multicollect wissers) of op eerstestraalsurine (urine opvangen in een steriel potje en overbrengen in Abbott multicollect buisjes met behulp van een pipet).
De bacteriële kweek met gevoeligheidsbepaling is minder gevoelig en wordt enkel uitgevoerd op expliciete vraag. Indicaties hiervoor zijn:
> wanneer om welke reden dan ook gekozen wordt voor een andere therapie dan ceftriaxone, omdat resistentie voor andere antibiotica geregeld waargenomen wordt
> bij aanhoudende klachten na behandeling
De kweek wordt uitgevoerd op vaginale, cervicale, urethrale anale en keelwissers (roze Copan Eswab wissers) of eerstestraalsurine (opvangen in een steriel potje). Oranje Abbott multicollect wissers zijn NIET geschikt voor kweek.